Co to jest Bezdech Senny

Oddech to podstawa życia!

Na początek ustalmy jedno, gdy nie oddychasz, umierasz. Większość mojego treningu laryngologicznego, jaki odbyłem w szpitalu, polegał na tym, żebym się nauczył, jak udrożnić drogi oddechowe. Nawet nie wyobrażacie sobie ile jest sytuacji, w których oddech nagle przestaje funkcjonować i staje się zagrożeniem życia. Przykład pierwszy z brzegu, dziecko, które zakrztusi się klockiem, jeżeli nie otrzyma szybko pomocy, może skończyć się bardzo źle. Inna sytuacja, bardzo przewlekła, astma. Osoby chorujące na astmę często mają nagłe napady duszności, które utrudniają im znacznie życie. W obecnych czasach, gdy mamy leki na astmę, ten problem jest niezauważalny. Jednak jeszcze niedawno takie małe duszności są bardzo częste. 

Jak wygląda epizod bezdechu sennego?

Możliwe, że Twój partner lub partnerka nieraz mówili Ci, że gdy śpisz, zauważyli, że nie oddychasz. Zaczynają się o Ciebie martwić, nie wiedzą, co się dzieje, najczęściej kończy się to tym, że Cię budzą. Jak wygląda taki cykl bezdechu z punktu widzenia medycznego, fizjologicznego? Polega to na tym, że Twoje drogi oddechowe się zapadają, oddech się zatrzymuje.

Mimo to Twoja klatka piersiowa i przepona próbują nabrać tego powietrza, co im się niestety nie udaje, wtedy się wybudzasz. Z punktu widzenia lekarza epizod bezdechu został bardzo ściśle opisany, między innymi przez Amerykańską Akademię Snu.

Definicja Bezdechu sennego

Taka ścisła definicja polega na tym, że w badaniu polisonograficznym, czyli takim badaniu snu, bezdech senny obrazuje się jako co najmniej 10-sekundowa przerwa w oddychaniu z następującym obniżeniem utlenowania krwi o co najmniej 3%. Epizod bezdechu polega na tym, że z jakiegoś powodu na czas co najmniej 10 sekund przestajesz oddychać i skutkuje to albo spadkiem utlenowania krwi o 3%, albo takim mikro wybudzeniem, którego nawet nie jesteś świadomy i które możemy tylko stwierdzić w trakcie specjalistycznego badania, czyli polisomnografii snu. O tym badaniu będziemy jeszcze rozmawiać, ale tutaj tylko zaznaczam sytuację.

Rodzaje bezdechu sennego

Najbardziej podstawowy podział bezdechu wyróżnia 2 jego rodzaje. Obturacyjny bezdech senny, czyli taki, który wynika ze zwężenia się dróg oddechowych lub ich zamknięcia na krótki okres czasu, lub centralny bezdech senny, czyli taki, który wynika z zaburzeń neurologicznych w Twoim układzie nerwowym, mózgu, rdzeniu, nerwach, który polega na tym, że po prostu ośrodek oddychania się wyłącza na krótki okres czasu.

Różnice między bezdechem centralnym a bezdechem obturacyjnym

Czym dokładnie różnią się te rodzaje choroby? Już tłumaczę. Typ Obturacyjny , tak jak powiedziałem, polega na tym, że drogi oddechowe się zamykają, jednak Twój układ oddechowy stara się wygenerować ten oddech, pobudza mięśnie oddechowe i przeponę, mięśnie klatki piersiowej do tego, by silniej nabierały powietrza. Natomiast w centralnym bezdechu sennym układ nerwowy zupełnie się wyłącza na chwilę. I tu jest cały problem, dlatego tak ważne jest porządne zdiagnozowanie tego bezdechu sennego, żeby zróżnicować, czy chodzi o centralny bezdech senny, czy obturacyjny bezdech senny, ponieważ każdy z nich leczy się zupełnie inaczej, w zupełnie inny sposób można do nich podejść.

Co dzieje się z ciałem podczas epizodu bezdechu sennego? 

Co dzieje się z Twoim ciałem podczas takiego zatrzymania oddechu. W Twoim ciele zachodzi szereg zdarzeń. Po pierwsze obniża się wysycenie z krwi tlenu. To jest właśnie miernik utlenowania krwi. Saturacja spada o co najmniej 3%.

W organizmie uruchamiają się mechanizmy, które mają temu zapobiec. Dlaczego? Z takiego powodu, że w krwi, kiedy spada ilość tlenu, zwiększa się ilość dwutlenku węgla. Dochodzi do niewielkiego zakwaszenia krwi, co powoduje uruchomienie specjalnych receptorów w tętnicach, mózgu, kilku innych narządach, które mają za zadanie to zmienić. Dochodzi do aktywowania takiego układu, części układu nerwowego, który odpowiada za walkę i ucieczkę. Nazywamy to układem współczulnym. Możesz nie wiedzieć, co to jest układ współczulny, ale już Ci tłumaczę, do czego on służy. On służy do tego, by uruchomić zapasy adrenaliny, noradrenaliny, czyli takich hormonów, które pobudzają nas do walki. Właśnie takie hormony buzują w momencie, w którym Twój organizm twierdzi, że się dusisz. Zostają one wystrzelone do krwi.

Zmiany w ciele gdy nie oddychasz

Twoje serce przyspiesza, naczynia się zwężają, ciśnienie tętnicze się podnosi, Twój organizm przygotowuje się do walki, która go czeka w związku z niedotlenieniem. I nagle dochodzi do mikro wybudzenia. Gdy się wybudzasz, dochodzi do tego, że nabierasz głęboko powietrza. To jest właśnie taki objaw, który często pacjenci zgłaszają, gdy przychodzą do mnie z problemem bezdechu sennego. Mówią, że są takie nagłe wybudzenia, po których zasypiają.

Stopień ciężkości bezdechu sennego

My, lekarze, wszystko uwielbiamy stopniować. Dzięki temu wiemy, jak co leczyć, mamy odpowiednie podejście do odpowiednich stopni ciężkości. Wyróżniamy 3 stopnie ciężkości bezdechu. Stopień lekki, średni i ciężki. Ciężkość bezdechu sennego określamy parametrem AHI, od angielskiego apnea hypopnea index, czyli indeks spłyceń i bezdechów na godzinę snu. Na tej podstawie wyróżniamy 3 stopnie ciężkości. Norma jest wtedy, jeżeli masz do 5 bezdechów i spłyceń oddychania na godzinę snu. Zakres od 5 do 15, w tej sytuacji mówimy o lekkiej postaci bezdechu sennego. Od 15 do 30 mówimy o bezdechu sennym w stopniu średnim. Natomiast powyżej 30 bezdechów i spłyceń oddychania na godzinę snu mówimy już o ciężkiej postaci bezdechu sennego. 

Czynniki ryzyka bezdechu sennego

Czynniki ryzyka występowania bezdechu sennego.

• Najczęstszy czynnik ryzyka, który widzimy na co dzień, to otyłość. Osoby, których indeks masy ciała, czyli BMI, jest większy niż 25, częściej chorują na zaburzenia oddychania podczas snu.
• Kolejny ważny czynnik to palenie papierosów.
• Choroby neurologiczne
• Zaburzenia drożności dróg oddechowych (skrzywienie przegrody nosa, przerost migdałków podniebiennych i gardłowego, przerost nasady języka, wiotkie i przerośnięte podniebienie miękkie, guzy gardła, polipy nosa).

Po przeczytaniu tego artykułu wiesz już, czym jest bezdech senny oraz jakie może powodować problemy. Jeżeli podejrzewasz u siebie lub osoby Ci bliskiej to, że może mieć bezdech senny, powinieneś zaprosić tą osobę lub sam siebie do lekarza, najlepiej laryngologa lub pulmonologa, ponieważ te osoby w Polsce zajmują się leczeniem chrapania i bezdechu sennego. Natomiast jeżeli chciałbyś uzyskać więcej informacji na ten temat.